فلوروزیس چیست؟

یک کودک در طی سالیانی که دندانها تشکیل می شوند و تکامل می یابند اگر فلوراید زیادی دریافت کرده باشد ممکن است دچار نقصی در مینای دندان شود که فلوروزیس نامیده می شود. مصرف مقدار زیاد فلوراید خوراکی می تواند روی مینای دندان ایجاد نقص و آسیب نماید.

چگونه فلوروزیس مینا می تواند ایجاد نگرانی کند؟

     نمای فلوروزیس در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است بصورت تغییر رنگ و یا لکه های قهوه ای رنگ و نواقص مینایی ظاهر شود. مینا ممکن است حفره حفره، خشن و ناصاف شود و تمیز کردنش مشکل شود. در موارد خفیف یکسری لکه های سفید رنگ کوچک که اغلب قابل توجه نمی باشد دیده می شود. 

چگونه کودکی مبتلا به فلوروزیس مینای می شود؟
     با خوردن مقادیر زیاد از حد فلوراید با توجه به سن و وزن کودک در طی سالیانی که دندانها تشکیل و تکامل می یابند ممکن است فلوروزیس ایجاد شود. مصرف اضافی فلوراید ممکن است به طرق مختلف اتفاق بیفتد: نخست اینکه، آب شرب شهر دارای فلوراید باشد یعنی فلوراید به آن افزوده شده باشد و کودک نیز فرآورده فلورایدی استفاده کند. سوم اینکه، کودکان ممکن است مقدار زیادی خمیر دندان فلورایدی استفاده کرده و آن را به هنگام مسواک زدن ببلعند.

چگونه می توان از فلوروزیس جلوگیری کرد؟
     قدم اول، مشاوره با دندانپزشک اطفال می باشد. وی از مقدار فلوراید آب آشامیدنی مطلع بوده و در صورتیکه بچه ای نیاز به فلوراید اضافی داشته باشد مقدار و نحوه مصرف را تعیین می کند. قدم دوم، مشاهده مقدار مصرف خمیر دندان می باشد. کلاً مقدار کمی خمیر دندان باید بر مسواک گذاشته شود. به بچه یاد بدهید که خمیر دندان را نخورد و بعد از شستن دندانها آب دهان را بیرون بریزد.

با این اوصاف آیا باید مصرف فلوراید را کنار گذاشت؟
     خیر، فلوراید از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند و نقش مهمی برای داشتن دندانهای سالم و بالتبع داشتن لبخندی پر نشاط برای تمام لحظات عمر ایفا می کند. کودک بایدفلوراید را مصرف کند،اما نه به مقدار خیلی زیاد. با کمک دندانپزشکان فلوراید را می توان به قدر کافی و با خیال راحت مصرف کرد.

آیا فلوروزیس قابل معالجه می باشد؟

     فلوراید جزئی از ترکیب دندان می باشد و نمی توان آن را برداشت ولی اگر اثر فلورویس بر دندانهابزرگ و چشمگیر باشد میتوان درمانهای خاص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی آنها را اصلاح نمود. اگر کودک شما از فلوروزیس رنج می برد دندانپزشک اطفال میتواند در مورد روشهای دندانپزشکی که به کمک آن شانس اینکه لبخند و اعتماد بنفس از دست رفته، به کودک شما بازگردانیده شود را به شما توضیح داده و یا اقدام نماید.

برگرفته شده از سایت ایرشفا

گاز زدن بستنی

بستنی می‌تواند از نظر میزان شیرینی و سردی موجب آسیب به دندان کودکان شود ولی در صورتی که بستنی در حد معمول استفاده شود برای دندان کودک مشکلی ایجاد نمی‌کند.
  در فصل تابستان مصرف بستنی در میان کودکان افزایش می‌یابد و باید به این نکته توجه کرد که گاز زدن بستنی می‌تواند موجب تحریک عصب دندان شود. برای پیشگیری از این مساله بهتر است کودکان بستنی را لیس بزنند.
  پس از مصرف بستنی نیز باید از خوردن مایعات داغ مانند چای پرهیز شود، زیرا سرد و گرم شدن ناگهانی ترک‌های کوچکی در دندان ایجاد می‌کند.

  اگر چه میزان شیرینی و قند بستنی از مواد غذایی دیگر مانند بیسکوئیت و کلوچه کمتر است ولی در صورت مصرف بیش از حد بستنی ممکن است به دندان آسیب وارد شود. برای پیش‌گیری از آسیب ناشی از قند بستنی، توصیه می‌شود پس از مصرف بستنی دهان با آب ولرم شسته شود.

تغذیه و پوسیدگی دندانی در کودکان

یکی از مهمترین عوامل ایجاد پوسیدگی دندانی مواد قندی می باشند .

میکروبهای موجود در داخل دهان مواد قندی را تجزیه کرده و تولید اسید می نمایند که اسید حاصله مواد معدنی مینای دندان را تخریب نموده و باعث ایجاد پوسیدگی میگردند

هر چه زمان تماس مواد قندی با محیط دهان بیشتر باشد تخریب بیشتری صورت می گیرد بنابراین مواد شیرین چسبنده نظیر شکلات ، تافی اثرات تخریبی بیشتری دارند .

شیرین کردن غذای کودکان باعث عادت نمودن حس چشائی کودک به مواد قندی شده و کودک در سنین بالاتر علاقه بیشتری به مصرف مواد قندی و شیرین نشان میدهد

در تغذیه کودکان به نکات ذیل دقت فرمائید

ـ از دادن شیر به کودکان در هنگام خواب تا حد امکان خودداری کنید.

ـ استفاده از شیشه شیر را پس از یکسالگی قطع کنید.

ـ از اضافه نمودن قند به محتویات شیشه شیر خودداری کنید.

ـ از مصرف مواد شیرین در بین وعده های غذائی کودک جلوگیری کنید

ـ به کودکان بیاموزید در صورت مصرف مواد قندی دهان خود را با آب شستشو دهند .

ـ برای افزایش استحکام دندان به کودکان توصیه کنید از فراورده های حاوی فلوراید ( خمیر دندان ) دهانشویه حاوی فلوراید استفاده نمائید .

ـبه کودکان خود بیاموزیم بعد از هر وعده غذا و شب قبل از خواب مسواک بزنید .

ـ والدین بهترین الگو برای رفتار تغذیه ای کودک در جهت حفظ سلامت دهان و دندان می باشند .

ـ برای جلوگیری از پوسیدگی دندان تا آنجا که ممکن است از مصرف مواد قندی خودداری کنید .

ـ سعی کنید به جای شیرینی از میوه و سبزیجات تازه مانند کاهو، هویج استفاده کنید ـ تعداد دفعات مصرف مواد قندی را به حداقل برسانید.

ـ برای سالم ماندن دندانها حداقل هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه نمائید.

ـ از شکستن مواد غذائی سخت نظیر گردو ـ فندق با دندان خودداری کنید.

ـ همیشه سعی کنید همراه فرزند خود دندانهایتان را مسواک بزنید .

منبع:سایت پزشکان بدون مرز

دندان های شیری و اهمیت آن

دندانهای شیری را در 4 دوره مختلف میشود برسی کرد که این چهار دوره عبارت است از :

1-     از بدو تولد تا 3 سالگی که تمام بیست دندان شیری بیرون میاید و تکمیل میشود

2-     از سه سالگی تا 6 سالگی که دندانهای شیری تکمیل شده و در این دوره تغییری به لحاظ رویش و یا ریختن دندان شیری اتفاق نمی افتد

3-      از6 سالگی تا 12 سالگی که در این دوره بچه شروع به ریختن دندان های شیری کرده و دندانهای دائمی اش شروع به رویش کرده و تا 12 سالگی این دوره تکمیل میگردد

4-     دوره بعد از 12 سالگی که در این دوران هیچ دندان شیری نباید در دهان باشد و غیر از دندان عقل که بعد از 18 سالگی در میاید بایستی تمامی دندانهای دائمی که 28 عدد بایستی باشد رویش یافته باشد

هر یک از این دوران دارای یک ویژگی هائی است که  با دوره های دیگر متمایز میباشد . نخست ویژگی های هر یک از این مقطع ها را برسی میکنیم و سپس به جزئیات مسائل و مشکلاتی که هر کدام از دوران دارد خواهیم پرداخت

از بدو تولد تا سه سالگی

      هر بچه ای در مجموع بایستی بیست عدد دندان شیری در بیاورد که هر فکی 10 عدد خواهد بود این بیت عدد دندان شیری معمولا از 6 ماه گی شروع به رویش میکند و تا دو و نیم سالگی همه دندانهای شیری به مرور رویش پیدا میکند و تا سه سالگی ریشه های این دندانها هم تکمیل میگردد .این دوره  مسائل و مشکلات خاص خودش را دارد که با دوره های بعد متفاوت میباشد . زود در آوردن و یا تاخیر در رویش دندان معمولا دلواپسی اصلی والدین در این مرحله میباشد و یا مسواک زدن دندانها در این دوران به طور معمول به دغدغه اصلی والدین تبدیل میشود و......

دوره سه سالگی تا شش سالگی

     دندانهای شیری بعد از سه سالگی تغییر فیزیو لوژیک محسوسی در ظاهر ندارند و بعد از سه سالگی تا شش سالگی ما تغییری محسوس در وضعیت دندانها در بچه مشاهده نمیکنیم . به این معنی که یک بچه سه ساله که بیست عدد دندان شیری در دهان دارد این بیست عدد دندان شیری در شش سالگی هم خواهد بود و هیچ تغییری هم از لحاظ تعداد و هم به لحاظ ظاهر بچه در این سه سال مشاهده نمیکنیم ...... این دوران هم ویژگی های خاص خودش را دارد معمولا والدین در این دوره با اولین پوسیدگی در دندانهای بچه شان مواجه میشوند . ممکن است عاد اتی مثل مکیدن انگشت و..... تا این دوره ادامه پیدا کند که در این دوره مشکلاتی از قبیل ایجاد فضا در دندانهای قدامی و... را باعث شود ترک عادات دهانی در این دوران بسیار مهم است چون ادامه آن تا مراحل بعدی ضایعات جبران ناپذیری را در فرم صورت و رابطه دندانهای بچه ایجاد میکند .... مسواک زدن بچه در این دوران و نحوه یادگیری طریقه مسواک زدن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است

دوره شش سالگی تا 12 سالگی

      شروع این دوره با رویش اولین دندان دائمی آسیاب اول در پشت دندانهای شیری در شش سالگی میباشد که به ترتیب ریزش دندانهای شیری بعد از آن به مرور اتفاق می افتد . ریزش دندانهای شیری معمولا ترتیب خاصی داشته و در یک دوره سنی خاصی هر کدام از این دندانها باید بیفتد . اطلاع از ترتیب ریزش دندانهای شیری و دوره ستی که هر کدام از دندانهای شیری بایستی بیفتد از اهمیت خاصی برای والدین برخوردار میباشد . هر گونه به هم خوردن نظم این ریزش ها باید از نظر والدین دور نماند لذا داشتن اطلاعات کافی در این زمینه ضروری است .

از ویژگی های این دوران این است که ما با دو نوع دندان شیری و دائمی در این دوره مواجه هستیم که این مسئله باعث میشود که این دوره از پیچیده ترین دوران بچه بشمار آید همنیطور که ریزش منظم دندانهای شیری اهمیت دار رویش دندانهای دائمی در دوره سنی خاص از اهمیت خاصی برخوردار میباشد و هر نوع تاخیر در رویش این دندانها بایستی جدی تلقی شود( زمان رویش دندانهای دائمی را میتوانید در قسمت شناسنامه دندانها در همین سایت مطالعه فرمایید ....) بی توجهی به دندانهای دائمی تازه رویش یافته در این دوره سنی معمولا باعث مشاهده اولین پوسیدگی در دندانهای دائمی بخصوص دندانهای آسیاب اول دائمی که شش سالگی رویش پیدا میکند و والدین به اشتباه آنها را هم شیری به حساب می آورند میشود ...

دوره بعد از 12 سالگی

      آخرین دندان شیری بایستی تا 12 سالگی بیفتد . بعد از 12 سالگی نبایستی هیچ دندان شیری در دهان باشد .... باقی ماندن دندان شیری بعد از این سال غیر طبیعی بوده و بایستی حتما پی گیری شود .(برای اطلاع بیشتر به مقاله علل نیفتادن دندانهای شیری در همین سایت مراجعه فرمایید) بعد از سن 12 سالگی با وجود اینکه دندان شیری نبایستی در دهان باشد و شاید تصور شود که پس این دوره ربطی به دندان شیری ندارد؟ ولی علاوه بر باقی ماندن دندانهای شیری در این دوره و برسی مشکلات ایجاد شده به همین خاطر .... ما بعضی مشکلات در بعد از 1تا2 سالگی داریم که ارتباط مستقیم دارد با دندانهای شیری در دوره های قبل از جمله ردیف نبودن دندانها در نوجوانان و یا درمانهای سریال اکسترکشن که بایستی در این دوره برسی گردد.